پلاتین چیست و چه کاربردی دارد؟

پلاتین عمدتاً در آفریقای جنوبی استخراج می شود. این فلز هنگامی تشکیل می شود که مواد معدنی از محل اصلی خود فرسایش یافته و سپس توسط آب به جای دیگری منتقل می شود. امروزه، استخراج پلاتین به عنوان سنگ معدن از اعماق زمین بیشتر شده است. کارگران سنگ را به قطعات کوچک منفجر کرده و برای پردازش بیشتر به سطح زمین منتقل می کنند.

پلاتین همچنین ممکن است به عنوان یک محصول جانبی برای پردازش فلزات دیگر مانند نیکل و مس یافت شود. بیشتر پلاتین از ماده معدنی به نام کوپریت مشتق می شود که به آن سولفید پلاتین نیز می گویند. پلاتین حتی در فضای خارج نیز وجود دارد. همچنین گزارش شده است که پلاتین در غلظت های سنگین در شهاب سنگ ها کشف شده است.

موارد استفاده از پلاتین :

1-اگرچه قدرت و زیبایی پلاتین باعث شده است که مورد علاقه جواهرسازان باشد، اما استفاده از پلاتین در ساخت جواهرات تنها یکی از کاربردهای استفاده از آن است. تقریباً نیمی از پلاتین در مبدل های کاتالیزوری برای وسایل نقلیه و حمل و نقل مانند، اتوبوس، اتومبیل و کامیون استفاده می شود.

2-پلاتین همچنین به عنوان کاتالیزور برای ساخت مواد شیمیایی مانند سیلیکون، اسید نیتریک و بنزن استفاده می شود. در حقیقت، شش فلز گروه پلاتین (ایریدیم، پالادیوم، پلاتین، رودیم، روتنیم و اوزیم) وجود دارد که همه به دلیل مهارت های چشمگیر کاتالیزوری شناخته شده اند. (در واقع این فلزات سرعت واکنش شیمیایی بین مواد را بدون تغییر در خصوصیات فیزیکی آنها افزایش می دهد).

3-در حوزه بهداشت و درمان، ترکیبات پلاتین جز برخی از داروهای شیمی درمانی است و همچنین در ضربان سازهای قلب و حتی پر کردن دندان ها استفاده می شود. صنعت الکترونیک نیز برای پلاتین کاربردهای مختلفی دارد، به عنوان مثال، در دیسک های سخت رایانه هم استفاده می شود. از نظر مقاومت پلاتین به دلیل استحکام خود از ارزش زیادی برخوردار است. این فلز در دمای بالا به خوبی نگه داشته می شود، دارای ویژگی های الکتریکی پایدار است و در برابر حملات شیمیایی بسیار مقاوم است. به عنوان مثال، پوشش پره های موتور جت با محصولات مبتنی بر پلاتین از آنها محافظت می کند در جایی که دما می تواند به 2000 درجه سانتیگراد (3632 درجه فارنهایت) برسد.

پلاتین ممکن است نادر باشد، اما پس از طلا و نقره، سومین فلز گرانبها در جهان است. تقاضای پلاتین در جهان در بسیاری از بخش ها متفاوت است. از همه قابل توجه تر، فلز پلاتین در اتوکاتالیست ها و جواهرات و همچنین برای اهداف پزشکی و صنعتی استفاده می شود.کسانی که علاقه مند به سرمایه گذاری در پلاتین هستند بهتر است از بسیاری از موارد استفاده از پلاتین مطلع باشند. از این گذشته، با دانستن اینکه کدام صنایع به پلاتین نیاز دارند، می توان دینامیک عرضه و تقاضا را درک کرد و از چگونگی حرکت قیمت این فلز گرانبها در آینده آگاهی داشت.

کاربرد های اصلی پلاتین

1. استفاده از پلاتین در اتوکاتالیست ها

یکی از اصلی ترین موارد استفاده از پلاتین در ساخت اتوکاتالیست است. اتوکاتالیست یک استوانه با مقطع دایره ای یا بیضوی ساخته شده از سرامیک یا فلز است که به صورت یک لانه زنبوری خوب ساخته شده و با محلول مواد شیمیایی و فلزات گروه پلاتین پوشانده شده است. اتوکاتالیست نصب شده در داخل یک کپسول استیل ضد زنگ به عنوان مبدل کاتالیزوری شناخته می شود.

یک مبدل کاتالیستی در خطوط خروجی خودرو، بین موتور و صدا خفه کن نصب شده است، جایی که کیفیت خطرناک اگزوز را تعدیل می کند. به طور خاص، اتوکاتالیست هایی که وسایل نقلیه دارند بیش از 90 درصد هیدروکربن ها و مونوکسیدکربن را به دی اکسید کربن، نیتروژن و بخار آب تبدیل می کنند. آنها همچنین می توانند آلاینده های حاصل از اگزوز گازوئیل را به دی اکسید کربن و بخار آب تبدیل کنند که در کاهش آلودگی بسیار مفید است.

اتوکاتالیست ها از سال 1974 در ایالات متحده و ژاپن مورد استفاده قرار گرفته اند و اکنون چنان رایج هستند که بیش از 95 درصد از وسایل نقلیه جدیدی که هر ساله فروخته می شوند دارای این دستگاه هستند. در نتیجه، آنها منبع قابل توجهی از تقاضای پلاتین هستند که احتمالاً در آینده از بین نمی روند. در واقع، هرچه قوانین آلودگی سختگیرانه تر می شوند، شرکت های خودروساز به دنبال امکان ایجاد اتوکاتالیست های کارآمدتر هستند.

2. استفاده از پلاتین در جواهرات

پلاتین دارای ویژگی های بسیاری است که آن را برای استفاده در جواهرات ایده آل می کند و این دومین منبع تقاضای پلاتین است. این فلز محکم است، در برابر لکه گیری مقاومت می کند و می تواند بدون سخت شدن و اکسید شدن دائماً گرم و سرد شود. هنگامی که برای ساخت جواهرات استفاده می شود، پلاتین معمولاً با سایر فلزات گروه پلاتین مانند پالادیوم و همچنین مس و کبالت آلیاژ می شود، بنابراین کار با آن آسان تر است.

تاریخچه جواهرات پلاتین طولانی است. بیش از 2000 سال پیش، بومیان آمریکای جنوبی از فلز پلاتین حلقه و زیور آلات می ساختند. مصری ها از اوایل قرن 7 قبل از میلاد از پلاتین برای تزئین استفاده می کردند. در همین حال، اروپایی ها از قرن هجدهم شروع به استفاده از این فلز در جواهرات کردند و تا امروز نیز این کار را ادامه می دهند. در حال حاضر، چین بزرگترین بازار جواهرات پلاتین است.

3. استفاده از پلاتین در صنعت

برنامه های کاربردی و صنعتی استفاده از پلاتین می توانند به تنهایی یک کتاب را پر کنند. به عنوان مثال، از کاتالیزورهای پلاتین برای تولید مواد کودی استفاده می شود و این فلز یکی از اجزای اصلی در سیلیکون ها، دیسک های سخت، وسایل الکترونیکی، ترمیم دندان، تجهیزات تولید شیشه و سنسورها در دستگاه های ایمنی در منزل است.

یکی دیگر از موارد استفاده از پلاتین در ساخت دیسک های سخت با تراکم ذخیره سازی فوق العاده بالا است و از آنجا که به اکسیژن، اکسیدهای نیتروژن و مونوکسید کربن واکنش نشان می دهد، می توان از پلاتین برای تشخیص تغییرات مقدار این مواد در وسایل نقلیه و ساختمان ها استفاده کرد. به همین دلیل، از پلاتین در حسگرهای پزشکی، به ویژه ابزار پزشکی که گازهای خون را اندازه گیری می کنند، برای تشخیص اکسیژن نیز استفاده می شود.

4. استفاده از پلاتین در پزشکی

پلاتین در دستگاه های الکترونیکی پزشکی مانند موارد ذکر شده در بالا و همچنین در کاتترها، استنت ها و دستگاه های تعدیل عصبی استفاده می شود. پلاتین به دلیل ماندگاری، رسانایی و سازگاری زیستی برای این برنامه ها ایده آل است. این فلز همچنین در بدن بی اثر است. علاوه بر این، این فلز در مبارزه با سرطان در داروهای سیس پلاتین و کاربوپلاتین که به طور گسترده ای برای درمان سرطان بیضه و همچنین تومورهای سرطان تخمدان، پستان و ریه استفاده می شود، کمک می کند.

سایر عملکردهای دیگر پلاتین

• برق و الکترونیک

سایر کاربردهای پلاتین، شامل ترموکوپل هایی است که دما را در صنایع شیشه، فولاد و نیمه رسانا یا ردیاب های مادون قرمز برای کاربردهای نظامی و تجاری اندازه گیری می کنند. این ماده همچنین در خازن های سرامیکی و بوته های چند لایه برای رشد تک بلورها استفاده می شود.

• شیمیایی

پلاتین در کودها و مواد منفجره به عنوان گاز برای تبدیل کاتالیستی آمونیاک به اسید نیتریک استفاده می شود. این همچنین در ساخت سیلیکون برای هوا فضا، خودرو و بخش ساخت و ساز استفاده می شود. در بخش سوخت به عنوان یک افزودنی بنزین برای افزایش احتراق و کاهش انتشار موتور مهم است. علاوه بر این، این یک کاتالیزور در تولید عناصر زیست تخریب پذیر برای مواد شوینده خانگی است.

• دارو

پلاتین همچنین در پزشکی به عنوان داروهای ضد سرطان و در ایمپلنت ها استفاده می شود. همچنین از دستگاه عصب کشی و در آلیاژهای ترمیم دندان استفاده می شود.

• سلول های سوختی

متداول ترین نوع پیل سوختی، پیل سوختی غشای تبادل پروتون (PEM) است که حاوی کاتالیزورهای پلاتین است. سلولهای سوختی PEM علاوه بر اینکه برای تأمین انرژی اتومبیل استفاده می شود، می تواند به جای باتری یا ژنراتور در تجهیزات قابل حمل، در تولید برق برای ساختمان ها نیز استفاده شود.

برای خرید طلا آنلاین به سایت کافه طلا مراجعه کنید.