نحوه تشخیص تسبیح فیروزه اصل

سنگ فیروزه‌ی اصل از زیباترین و پرطرفدارترین سنگ‌های قیمتی در بین ایرانیان و سایر مردم جهان است که در سه رنگ آبی تیره و آبی روشن و سبز در دسترس علاقه‌مندان و خریداران می‌باشد. سنگ فیروزه‌ی نیشابوری، با ارزش‌ترین نوع این سنگ در سطح جهان است. هم‌چنین این سنگ دارای کیفیت بالا و رنگ‌ها و اشکال متنوعی است. به حدی زیبایی سنگ فیروزه خارق العاده است، که در معادن آمریکا، به زیبای خفته شهرت دارد.

چگونه تسبیح فیروزه‌ی اصل را از تقلبی تشخیص دهیم؟

سنگ‌های قیمتی از جمله فیروزه در صنایع زیادی مانند جواهر سازی و ساخت تسبیح‌های قیمتی، کاربرد دارد. تسبیح سنگ فیروزه‌ی اصل، علاوه بر کاربرد خود تسبیح، کاربرد زیبایی و زینتی هم دارد. برای این که بتوانیم از خواص سنگ فیروزه و زیبایی خارق‌العاده‌ی این سنگ برای ساخت تسبیح‌های زیبا و خاص بهره ببریم، می‌بایست حتما از اصالت این سنگ اطمینان حاصل کنیم.

امروزه تسبیح‌هایی با نوع بدلی سنگ فیروزه با جنس پلاستیکی و سرامیکی و یا شیشه‌ای تولید شده و بازار عرضه می‌شوند. گاهی این سنگ‌های بدلی، چنان با دقت و ظرافت ساخته می‌شوند که تشخیص آن از نوع اصلی سنگ، بسیار دشوار خواهد بود اما با توجه به برخی نکات می‌توان به راحتی تسبیح‌های ساخته شده با سنگ فیروزه‌ی اصل را تشخیص داد. اصالت یک سنگ فیروزه را بر اساس فاکتورهای متفاوتی می‌توان تشخیص داد که در ادامه به توضیح این موارد می‌پردازیم.

نکات کلیدی در بررسی اصالت تسبیح فیروزه

اولین فاکتوری که در تشخیص اصالت سنگ فیروزه‌ی موجود در تسبیح می‌تواند به ما کمک کند، رنگ آن است؛ این سنگ، دارای طیف رنگی بسیار متنوعی می‌باشد که همان‌طور که گفتیم شامل طیف آبی تیره تا سبز تیره است. هرچقدر طیف رنگی سنگ مورد نظر، به آبی نزدیک‌تر باشد، آن سنگ ارزش و قیمت بالاتری دارد و هر چقدر طیف رنگی سنگ، نزدیک به سبز باشد، از ارزش و قیمت آن کاسته خواهد شد. البته هرچی سنگ فیروزه متخلخل‌تر باشد، رنگ آن روشن‌تر خواهد بود.

دومین فاکتور برای تشخیص اصالت و ارزش سنگ فیروزه در تسبیح، معدنی است که آن سنگ از آن استخراج شده است؛ در واقع باید گفت، معدنی که محل استخراج سنگ فیروزه است، هویت آن سنگ بوده و عامل بسیار مهمی در تعیین و تشخیص اصالت و قیمت آن سنگ و آن تسبیح می‌باشد. برای دریافت قیمت بروز طلا روی لینک کلیک نمایید.

در بسیاری از نقاط جهان، استخراج فیروزه اتفاق می‌افتد ولی فیروزه‌ی کشورهای ایران و آمریکا و تبت و مصر، از ارزش و اصالت بالاتری برخوردار هستند که در ایران فیروزه‌ی نیشابوری و کرمانی و دامغانی استخراج می‌شود. همانطور که می‌دانید فیروزه‌ی معادن نیشابور، اصالت و ارزش بالاتری نسبت به سایرین، در دنیا دارند و نوع کرمانی و حتی مصری، به نسبت فیروزه‌ی نیشابور از ارزش و اصالت کمتری برخوردار هستند.

اما مهم‌ترین نکته‌ای که در تشخیص اصالت و ارزش سنگ فیروزه‌ی به کار رفته در ساخت انواع تسبیح به عموم مردم کمک می‌کند، شکل ظاهری آن است؛ انواع سنگ‌های فیروزه بر اساس شکل ظاهری، به دو‌دسته تقسیم می‌شوند: نوع عجمی و نوع شجری.
حالا سوال مهمی که پیش می‌آید این است که نوع عجمی و شجری چه تفاوتی با هم دارند و تسبیح ساخته شده با کدام یک ارزش و اصالت بالاتری دارد؟

در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که نوع عجمی، کاملا صاف و یکدست و آبی رنگ است و روی آن‌ها هیچ گونه رگه و یا شکستگی وجود ندارد. این اسم توسط اعراب بر روی این سنگ گذاشته شده است و بیشتر هم در بین همین اعراب طرفدار دارد.

اما نوع شجری سنگ فیروزه، رگه و یا اصطلاحا شجره‌های سیاه و قهوه‌ای رنگ برجسته دارد که این رگه‌ها مرتبط با سنگ مادر تشکیل دهنده‌ی آن، است. به این علت بر‌روی این سنگ نام شجری را گذاشته‌اند، چون این رگه‌ها به صورت منظم و نامنظم و به شکل شاخه‌های درخت بر روی سنگ فیروزه تشکیل می‌شوند. هرچقدر این نظم در بین شجره‌ها بیشتر باشد، قیمت و اصالت آن سنگ بالاتر بوده و هر چقدر این رگه‌ها نا منظم‌تر باشند و یا ناخالصی به شکل لکه روی آن سنگ وجود داشته باشد، یعنی آن تسبیح اصالت و ارزش پایین‌تری دارد. 
هرچقدر این رگه‌ها به شکل شاخه‌های درخت شباهت بیشتری داشته باشند، یعنی اصیل‌تر هستند و ارزش و قیمت بالاتری دارند.
اما در کل، چون سنگ‌های فیروزه‌ی نوع عجمی بسیار کمیاب‌تر از نوع شجری آن هستند، قیمت و ارزش تسبیح‌هایی با سنگ‌های عجمی بیشتر از نوع شجری می‌باشد.

یکی از نکات مهم دیگر در تشخیص این که سنگ فیروزه‌ی موجود در تسبیح اصل است یا تقلبی، سنجش وزن آن است. همانطور که گفتیم، فیروزه‌های تقلبی معمولا از جنس پلاستیک و شیشه و یا حتی رزین هستند که قاعدتا وزن کمتری نسبت به یک سنگ با حجم مشابه خود را دارند. می‌توانید در حین خرید سنگ فیروزه، یک تکه‌ی پلاستیکی و یا رزینی هم اندازه با سنگ مورد نظرتان را در یک دست گرفته و در دست دیگر سنگ فیروزه‌ی مد نظرتان را بگذارید؛ اگر از لحاظ وزنی تفاوت چندانی نداشتند، مطمئن باشید که آن سنگ تقلبی است و ارزشی ندارد. 

نکته‌ی دیگر، اصطلاحا تست ناخن انگشت است؛ اغلب سنگ‌های فیروزه برای ساخت تسبیح و یا انگشتر فیروزه ، دارای ماتریس تار عنکبوت هستند بدین صورت که می‌توانید انگشت خود را بر روی سطح سنگ بکشید. اگر بافت شیارها و طرح‌های روی سنگ را لمس کردید، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی اصالت سنگ فیروزه باشد؛ البته باید توجه داشته باشید که سنگ‌ فیروزه‌ی نیشابور از این قاعده مستثناست و ماتریس تار عنکبوتی ندارد.

نکته‌ی مهم دیگر، مقاومت سنگ فیروزه‌ی موجود در تسبیح، در برابر ذوب شدگی است؛ سنگ فیروزه‌ی اصل در برابر حرارت مقاوم است و ذوب نمی‌شود اما اگر از جنس پلاستیک و شیشه باشد، به راحتی با یک سوزن داغ سوراخ می‌شود و بوی پلاستیک آب شده را استشمام می‌کنید.

روش‌های ساده برای شناسایی فیروزه‌ی اصل

ساده‌ترین روش برای تشخیص تسبیح فیروزه‌ی اصل از تسبیح فیروزه‌ی تقلبی، خرید از فروشگاه‌های معتبر و قدیمی که مورد اعتماد هستند، می‌باشد.
اما یکی از راه‌حل‌های ساده‌ی دیگر در رابطه با رنگ سنگ‌های فیروزه‌‌ برای ساخت تسبیح علاوه بر طیف رنگی، ماتی و شفافی سنگ است؛ هر چقدر سنگ فیروزه اصیل‌تر باشد، ماتی آن بیشتر است.

در سنگ فیروزه، معمولا سه عنصر مس و آلومینیوم و آهن وجود دارد که هر یک در رنگ و طرح سنگ، اثر خاصی دارد.
اگر درصد مس موجود در سنگ استفاده شده برای ساخت تسبیح بالا باشد، رنگ فیروزه به آبی متمایل‌تر است و اگر درصد آهن آن بالاتر باشد، رنگ سنگ به سبزی می‌زند. حال اگر درصد آلومینیوم موجود در آن بالا باشد، رنگ سنگ رو به سفیدی می‌رود که کم ارزش‌ترین نوع فیروزه، همین نوع سفید رنگ آن، و با ارزش‌ترین نوع آن، رنگ آبی می‌باشد.

در اثر ازدیاد تماس سنگ با چربی و یا قرار گرفتن در زیر نور آفتاب به مدت طولانی، ممکن است رنگ آبی سنگ فیروزه‌ی تسبیح کم کم به سبزی بزند که این نشان‌ دهنده‌ی کاهش پیدا کردن ارزش و قیمت آن سنگ است.

بعد از تشخیص اصالت سنگ فیروزه از روی رنگ، ساده‌ترین روش تشخیص، خط انداختن با یک سوزن بر روی سطح سنگ است؛ اگر سنگ از این طریق خراش بردارد، یعنی سنگ اصل نیست و ارزش کمی دارد، چرا که سنگ فیروزه‌ی اصل به قدری در برابر انواع خراش مقاوم است که از آن برای ایجاد شیار‌های نازک بر روی شیشه هم استفاده می‌شود.

همچنین نکته‌ی دیگری نیز در تشخیص سنگ فیروزه‌ی اصل به کار رفته در تسبیح، بخصوص فیر‌وزه‌ی نیشابور وجود دارد و آن این است که سنگ‌های فیروزه‌ی نیشابور ماتریس نداشته و سطح آن‌ها آبی و کاملا صیقلی می‌باشد. 

از دیگر راه‌های ساده برای تشخیص اصالت سنگ فیروزه‌ی استفاده شده در تسبیح، تست استون روی آن است؛ استون بر روی سنگ فیروزه‌ی اصل اثری ندارد ولی می‌تواند باعث پاک شدن رنگ از روی سنگ تقلبی بشود. 

در آخر نکته‌ی دیگری نیز وجود دارد که آن وجود رگه‌هایی از ناخالصی طبیعی در پشت این سنگ است. این ویژگی در تمام سنگ‌های فیروزه‌ی اصل وجود دارد و اگر چنین چیزی را مشاهده نکردید، می‌توانید اطمینان داشته باشید که سنگ فیروزه‌ی شما اصل نیست و یا از نوع نامرغوب می‌باشد.

سخن نهایی

سنگ فیروزه یکی از ارزشمندترین و یکی از زیباترین سنگ‌های قیمتی در دنیاست که همواره طرفداران و خواهان خود را دارد و برای ساخت تسبیح‌های قیمتی و خاص و زیبا از آن استفاده‌ی زیادی می‌شود.نکاتی که گفته شد، در خرید یک تسبیح با سنگ فیروزه‌ی با اصالت به شما کمک شایان توجهی می‌کند.

برخی از این راه حل‌ها، نیاز به تخصص و دانش در زمینه‌ی شناخت سنگ‌های قیمتی را دارد ولی برخی از راه‌حل‌ها هم برای افراد عادی که صرفا خریدار این تسبیح هستند، بسیار کار آمد خواهد بود و اکثرا قابل تست کردن هستند. شما برای اهدای یک تسبیح خاص به عنوان هدیه به افراد علاقه‌مند به تسبیح‌های قیمتی هم می‌توانید از همین تسبیح‌های سنگ‌ فیروزه‌ی اصل استفاده کنید.

در آخر، لازم به ذکر است که معادن رگه‌های استخراج سنگ فیروزه که یکی از سرمایه‌های کشورمان ایران است، متاسفانه به دلیل نحوه‌ی استخراج غیر اصولی، در حال از بین رفتن می‌باشد و ما امیدواریم از طریق به کار گرفتن افراد زبردست در این زمینه، از نابودی این معادن ارزشمند جلوگیری شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره با کارشناسان به سایت کافه طلا مراجعه فرمایید.

منبع